پس مسجدالاقصی دروازهای است که به سوی مسجدالحرام باز میشود و از دست رفتن مسجدالاقصی و افتادن آن در دست یهودیان به معنی این است که امنیت مسجدالحرام و حجاز نیز مورد تهدید است و دشمنان به آن چشم دوختهاند و تاریخ گذشته وحال این را تأیید مینماید؛ زیرا تاریخ جنگهای صلیبی به ما میگوید که ارناط صلیبی صاحب مملکت کرک، گروهی را برای تجاوز به قبر پیامبر و بیرون آوردن جسد مبارکش به حجاز فرستاد و پرتغالیها (مسیحیان کاتولیک) در آغاز قرن حاضر کوشیدند تا به حرمین شرفین برسند و آنچه را که نیاکان صلیبی آنها نتوانستند انجام دهند، انجام بدهند، اما مقاومت شدیدی که ممالیک وعثمانیها از خود نشان دادند، اجازه نداد تا برنامه شوم و پلید آنها عملی شود و بعد از جنگ 1967 میلادی که یهودیان، بیتالمقدس را اشغال کردند، رهبرانشان فریاد برآوردند که هدف بعدی اشغال حجاز و قبل ازهمه مدینه و خیبر است.
دافید گوریون، رهبر یهودیها، بعد از اینکه لشکریان یهود، قدس را محاصره مینمایند، در جمع سربازان وجوانان یهودی که در نزدیک مسجدالاقصی گرد آمده بودند، حاضر شد و در جمع آنها سخنرانی آتشینی ایراد نمود و با این گفتهاش آن را به پایان رساند: «ما قدس را گرفتهایم و اینک راهمان را به سوی یثرب ادامه میدهیم.»السیرة النبویه، ابی فارس، ص 314.
خانم گولدا مائیر نخست وزیر یهودیان بعد از اشغال بیتالمقدس و خلیج ایالت عقبه میگوید: «بوی پدران و نیاکانم در مدینه و حجاز به مشامم میرسد و آنها سرزمینهای ما هستند که آنها را پس خواهیم گرفت.» روزنامه الدستور اردن، شمارة 4613، به قلم امیل غوری به نقل از السیرة النبویه، ابی فارس، ص 314.
یهودیان از آن تاریخ به بعد، نقشهای برای دولت آینده خود منتشر نمودند که از فرات تا نیل تمام منطقه را در برمیگیرد و جزیرة عربی و اردن و سوریه و عراق و مصر و یمن و کویت و تمام خلیج عربی در این نقشه قرار دارد و آنها بعداز پیروزی خود در سال 1967 میلادی این نقشه را در اروپا توزیع کردند. روزنامه الدستور اردن، شمارة 4613، به قلم امیل غوری به نقل از السیرة النبویه، ابی فارس، ص 215.
10- خداوند ماجرای اسراء پیامبر اکرم صلی الله علیه و سلم را در سورة اسراء فقط در یک آیه بیان کرده است:
{ سُبْحَانَ الَّذِی أَسْرَی بِعَبْدِهِ لَیْلاً مِّنَ الْمَسْجِدِ الْحَرَامِ إِلَی الْمَسْجِدِ الأَقْصَی الَّذِی بَارَکْنَا حَوْلَهُ لِنُرِیَهُ مِنْ آیَاتِنَا إِنَّهُ هُوَ السَّمِیعُ البَصِیرُ } (اسراء، 1)
«پاک است آنکه بندهاش را شب هنگام از مسجدالحرام به مسجدالاقصی برد، مسجدی که اطراف آن را مبارک گردانیده بودیم تا آیات خود را به او بنمایانیم؛ همانا خدا شنوا و بینا است.»
سپس خداوند به بیان رسواییها و جنایتهای یهودیان پرداخته و آنها را خبر داده است که این قرآن به استوارترین راه هدایت مینماید. ارتباط بین آیات در سوره ی اسراء به این موضوع اشاره مینماید که یهودیان به زودی مقام رهبری امت و انسانیت را از دست خواهند داد؛ چون آنها جنایتهایی مرتکب شدهاند که برای باقی ماندن آنها در این مقام مجالی باقی نمانده است و خداوند این منصب را عملاً به پیامبر اکرم صلی الله علیه و سلم منتقل خواهد گردانید و هر دو مرکز دعوت ابراهیمی را به آن حضرت اختصاص خواهد داد.الرحیق المختوم، مبارکفوری، ص 120.
سورة اسراء به بیان استبداد اسرائیلی میپردازد و بیان میدارد که چگونه آنها در چنگال قدرتهای بزرگ آن زمان (فارس و روم) دست و پا میزدهاند. از این رو یکی از فواید بزرگ سفر اسراء برای پیامبر اکرم صلی الله علیه و سلم و امتش، دیدن برخی از نشانههای خدا بود که روشنترین آیات الهی متعلق به مسجدالاقصی و نشانههای تاریخی آن بود.اصول الفکر السیاسی فی القرآن المکی، ص 149.
{ وَآتَیْنَا مُوسَی الْکِتَابَ وَجَعَلْنَاهُ هُدًی لِّبَنِی إِسْرَائِیلَ أَلاَّ تَتَّخِذُواْ مِن دُونِی وَکِیلاً (2) ذُرِّیَّةَ مَنْ حَمَلْنَا مَعَ نُوحٍ إِنَّهُ کَانَ عَبْداً شَکُوراً (3) وَقَضَیْنَا إِلَی بَنِی إِسْرَائِیلَ فِی الْکِتَابِ لَتُفْسِدُنَّ فِی الأَرْضِ مَرَّتَیْنِ وَلَتَعْلُنَّ عُلُوّاً کَبِیراً (4) فَإِذَا جَاء وَعْدُ أُولاهُمَا بَعَثْنَا عَلَیْکُمْ عِبَاداً لَّنَا أُوْلِی بَأْسٍ شَدِیدٍ فَجَاسُواْ خِلاَلَ الدِّیَارِ وَکَانَ وَعْداً مَّفْعُولاً (5) ثُمَّ رَدَدْنَا لَکُمُ الْکَرَّةَ عَلَیْهِمْ وَأَمْدَدْنَاکُم بِأَمْوَالٍ وَبَنِینَ وَجَعَلْنَاکُمْ أَکْثَرَ نَفِیراً (6) إِنْ أَحْسَنتُمْ أَحْسَنتُمْ لِأَنفُسِکُمْ وَإِنْ أَسَأْتُمْ فَلَهَا فَإِذَا جَاء وَعْدُ الآخِرَةِ لِیَسُوؤُواْ وُجُوهَکُمْ وَلِیَدْخُلُواْ الْمَسْجِدَ کَمَا دَخَلُوهُ أَوَّلَ مَرَّةٍ وَلِیُتَبِّرُواْ مَا عَلَوْاْ تَتْبِیراً (7)} (اسراء، 2 – 7)
«به موسی کتاب دادیم و او را رهنمود بنیاسرائیل ساختیم، با این مضمون که جز من کسی را وکیل و کارساز خود نگیرید. ای نسل کسانی که با نوح در کشتی سوارشان کردیم، او بندة بسیار سپاسگذاری بود و به بنی اسرائیل در کتاب گفتیم که شما دوباره در زمین فساد به راه میاندازید و خیلی زیاد سرکشی میکنید؛ وقتی نوبت اول فرا رسد، بندگانی جنگجو و قوی بر شما میفرستیم. آنها جهت تجسس وارد خانهها میشوند و این وعده محقق شد؛ سپس نوبت را علیه آنها به شما برگردانیدیم و شما را با مالها و فرزندان کمک کردیم و تعداد شما را افزایش دادیم و (گفتیم) اگر نیکی بکنید به نفع خودتان نیکی کردهاید و اگر بدرفتاری بکنید، به ضرر خود بدرفتاری کردهاید و چون وعدة دوم فرا رسد، (بندگان خود را میفرستیم) تا روی شما را ناخوش کنند و مانند دفعة اول وارد مسجد بشوند و به هر چیزی که دست یافتند، آن را نابود کنند.»
ابن کثیر در البدایه و النهایه میگوید: بخت النصر به دستور پادشاه فارس، {دکتر فرست مرعی استاد تاریخ دانشگاه صنعاء معتقد است که بخت النصر کلدانی بوده است نه فارسی و به دستور پادشاه کلدانی تخریب صورت گرفته است.} در سال 597 قبل از میلاد به تخریب و هجوم سرزمین یهودیان پرداخت (اصول الفکر السیاسی، ص 152.) و خود وارد آن سرزمین گردید و به سبب آن بنی اسرائیل متفرق شدند؛ گروهی در حجاز اقامت گزید؛ گروهی در یثرب؛ گروهی در وادی القری ساکن شدند و تعداد اندکی به مصر اقامت گزیدند. اصول الفکر السیاسی، ص 153.
برای دومین بار در سال 370 قبل از میلاد، حکومت روم به تخریب دولت یهودی پرداخت (پس از آنکه آنها دوباره دولت یهودی را بازسازی کرده بودند.)
این انهدام و تخریب همزمان با منهدم کردن هیکل اورشلیم توسط فرمانده رومی (تیتوس) به وقوع پیوست بنابراین، یهود تاب و توان خود را در مقابل ستم سیاسی و دینی که رومیها بر آنان روا میداشتند از دست دادند و پی در پی هجرت کردند و بعضی از آنها به جنوب جزیرة عرب، جائی که قبلاً نیاکانشان به آنجا مهاجرت کرده بودند، مهاجرت نمودند. ابن خلدون، ج 2، ص 206.
عناصر یهودی که پیرامون جزیره عربی پراکنده گردیده بودند، همواره میکروب فساد در زمین را با خود همراه داشتهاند. از این رو لازم بود که رسول خدا همان طور که وضعیت جامعة قریش را درک نمود و برای مقابله با آن آماده شده بود، باید به تجزیه و تحلیل پدیده یهودی میپرداخت و برای مقابله با آن آماده میگردید؛ {اصول الفکر السیاسی، ص 152.} زیرا یهودیان فقط یک امت تاریخی مانند عاد و ثمود نیستند که داستانهایشان به خاطر عبرت آموختن مطرح میشود؛ بلکه آنها امتی بودند که در واقعیت جامعة عربی که پیامبر اکرم صلی الله علیه و سلم در آن زندگی مینمود و در آن برای اقامه دولت اسلامی فعالیت مینمود، حضور انبوه و چشمگیری داشتند و علاوه بر جایگاه اقتصادی که دارا هستند، درصدد تشکیل مرکزی برای تسلط افکار خود برمیآیند؛ چون دارای دانشمندان و تاریخ و کتابهای به جا مانده از پیامبران هستند که به آنها این صلاحیت و اجازه را میدهد که ویژگیهای پیامبری را تعریف وتبیین نمایند و از او معجزات بخواهند و شرایطی را برای صداقت پیامبران و صحت رسالتها وضع کنند؛ پس اگر قریش از کعبه برای مبارزه با اسلام استفاده میکردند، یهودیان از تورات برای مبارزه با قرآن کار میگرفتند و همان گونه که محمّد انتظار نبرد و درگیری را با قریش میکشید، از جانب یهودیان نیز چنین انتظاری میرفت. اصول الفکر السیاسی، ص 153.
سورة اسراء گوشهای از کشمکش و نبرد بینالمللی میان فارس و روم و یهود را به تصویر میکشد و بعد از آن سوره روم نازل شد که این سوره نیز از نبرد بینالمللی سخن گفته است؛ چنانکه خداوند میفرماید:
{ الم (1) غُلِبَتِ الرُّومُ (2) فِی أَدْنَی الْأَرْضِ وَهُم مِّن بَعْدِ غَلَبِهِمْ سَیَغْلِبُونَ (3) فِی بِضْعِ سِنِینَ لِلَّهِ الْأَمْرُ مِن قَبْلُ وَمِن بَعْدُ وَیَوْمَئِذٍ یَفْرَحُ الْمُؤْمِنُونَ (4) بِنَصْرِ اللَّهِ یَنصُرُ مَن یَشَاءُ وَهُوَ الْعَزِیزُ الرَّحِیمُ (5) وَعْدَ اللَّهِ لَا یُخْلِفُ اللَّهُ وَعْدَهُ وَلَکِنَّ أَکْثَرَ النَّاسِ لَا یَعْلَمُونَ (6) یَعْلَمُونَ ظَاهِراً مِّنَ الْحَیَاةِ الدُّنْیَا وَهُمْ عَنِ الْآخِرَةِ هُمْ غَافِلُونَ (7)} (روم، 1 – 7)
مشرکان قریش دوست داشتند که فارسیان، بر رومیها غلبه نمایند؛ چون آنها و مردم فارس بتپرست بودند، اما مسلمانان خواستار پیروزی روم بر فارس بودند؛ چراکه رومیها اهل کتاب بودند؛ چنانکه مفسران تفاصیل زیادی در مورد شرطبندی ابوبکر صدیق با یکی از مشرکان مکه در مورد جنگ فارس و روم که قرآن تأکید کرده بود که روم پیروز میشود و فارس شکست میخورد، ذکر کردهاند. تفسیر طبری، ج 21، ص 12.
نظریه و دیدگاه ابن عطیه بر این است که بهتر است علت شادی مؤمنان این موضوع بیان گردد که در صورت پیروزی روم بر فارس، از جانب آنان خطر کمتری متوجه آنان میگردید بنابراین، آنها خواستار پیروزی روم بر فارس بودند. پس با توجه به این تحلیل، پیامبر اکرم صلی الله علیه و سلم امید داشت که دین و شریعتی که خداوند او را با آن مبعوث کرده است پیروز گردد و بر دیگر ملتها چیره شود، اما کفار مکه میخواستند که او با پادشاهی درگیر شود تا اورا ریشه کن کند و آنها از جانب او آسوده خاطر گردند. تفسیر ابن عطیه، ج 11، ص 425.
از این رو ابن عطیه بر این باور است که خوشحالی زیاد مؤمنان به خاطر این نبود که رومیها اهل کتاباند و یا اینکه پیروزی آنها بر فارسها دلیلی مادی و محسوس بر صداقت خبر قرآنی خواهد بود؛ بلکه سبب خوشحالی مسلمانان این بود که خداوند از نیروی دریایی روم به نفع مسلمانان کار گرفت (مسلمانهایی که تا آن وقت هنوز قدرتی دریایی نداشتند)؛ چراکه بعد از پیروزی روم بر دولت فارس و نابودی آن، رومیها نیز پس از آن همه مبارزه، تضعیف خواهند شد و این راه را برای پیروزی مسلمانان بر آنها هموار مینماید و با این امر موجب میگردد تا اسلام به عنوان یک قدرت جدید جهانی مطرح گردد. اصول الفکر السیاسی، ص 158.
11- اثبات اهمیت و جایگاه نماز؛ چراکه براساس سنت و احادیث نبوی نماز در شب عروج پیامبر اکرم صلی الله علیه و سلم به آسمانها فرض شده است و آن گونه که ابن کثیر گفته است : این امر بیانگر اهمیت و عظمت نماز است. تفسیر ابن کثیر، ج 3، ص 23.
پس دعوتگران باید بر اهمیت نماز و مواظبت بر آن تأکید ورزند و وقتی از اهمیت و جایگاه نماز سخن میگویند، این مطلب را که نماز در شب معراج فرض شده و آخرین چیزی است که پیامبر اکرم صلی الله علیه و سلم قبل از وفات خویش به آن سفارش نموده است به عنوان شاهدی بر اهمیت و جایگاه نماز متذکر شوند.المستفاد من قصص القرآن للدعوة و الدعاة، ج 2، ص 93.
12- از پیامبر اکرم صلی الله علیه و سلم در مورد اینکه آیا پروردگارش را دیده است، پرسیدند: فرمود: نوری است، چگونه میتوان اورا دید؟ السیرة النبویة الصحیحه، ج 1، ص 190 – صحیح مسلم، ج 1، ص 161.
13- آن حضرت از خطرهای بیماریهای اجتماعی سخن گفت و کیفر آنها را نیز بر اساس آنچه در شب اسراء و معراج مشاهده کرده بود بیان داشت. از جمله میتوان به امور ذیل اشاره کرد:
الف: کیفر غیبت و غیبت کنندگان: پیامبر اکرم صلی الله علیه و سلم در معراج افرادی را دید که گوشت مرده را میخورند، جبرئیل گفت: «اینها کسانی هستند که گوشت مردم را میخورند.» الفتح الربانی، ج 20، ص 25 اسناد آن صحیح است.
ب: کیفر خوردن اموال یتیمان: پیامبر اکرم صلی الله علیه و سلم در آن شب مردانی را دید که لبهای بزرگی مانند لب شتر دارند و در دستهایشان قطعههای بزرگی از آتش است وسنگهای بزرگی به دهانشان زده میشود که از پشتشان خارج میشود. جبرئیل گفت: اینها کسانی هستند که از روی ستم و ظلم، مال یتمیان را خوردهاند.فتح الباری شرح صحیح البخاری، ج 8، ص 200.
ج: رباخواران: پیامبر اکرم صلی الله علیه و سلم قومی را دید که شکمهایشان مانند خانهها بود و در آن مارهایی بود که از بیرون، شکمشان دیده میشد. جبرئیل گفت: اینها رباخواراناند. تفسیر ابن کثیر، ج 4، ص 274.
د: همچنین کیفر و سزای زناکاران و آنهایی که زکات نمیدهند و کسانی که پیامآور فتنه هستند ودر امانت بیاعتنایی و سستی میکنند را بیان فرمود.تفسیر طبری، ج 15، ص 7 – الفتح الربانی، ج 20، ص 257.
و: پاداش مجاهدان: پیامبر اکرم صلی الله علیه و سلم بر گروهی گذر نمود که در یک روز میکارند و در همان روز درو میکنند و پس از اینکه درو میکنند باز به همان شکل اولیه برمیگردد. جبرئیل گفت: «اینها مجاهدان راه خدایند که نیکیهایشان هفتصد برابر میشود و چیزی از آنها کاسته نمیشود.»
14- درک جایگاه مسجدالاقصی توسط صحابه، اصحاب اهمیت مسجدالاقصی را درک کردند و مسئولیت خود را در برابر آن دانستند که مسجدالاقصی تحت فرمانروایی رومیها اسیر بود؛ چنانکه آن را در دوران عمر بن خطاب صلی الله علیه و سلم آزاد کردند و همواره مسجدالاقصی در امنیت و آسایش قرار داشت تا اینکه در قرن پنجم هجری صلیبیها در آن به مدت یک قرن به فساد و تباهی پرداختند؛ سپس مسلمانان آن را به فرماندهی صلاحالدین ایوبی آزاد کردند و اینک در اشغال یهودیان است پس راه آزادی آن چیست؟ السیرة النبویه، ابی فارس، ص 220.
راه آزادی قدس، جهاد در راه خدا به شیوهای که اصحاب و یاران پیامبر اکرم صلی الله علیه و سلم آن بودند، میباشد.
برگرفته از:
الگوی هدایت (تحلیل وقایع زندگی پیامبر اکرم)، جلد اول، مؤلف : علی محمّد صلّابی، مترجم: هیئت علمی انتشارات حرمین.
مصدر: سایت نوار اسلام