صرفا جهت اطلاع اهل ایمان! (۱)
نویسنده: دکتر محمد سعید بکر
ترجمه: عصمت الله تیموری
مطالب زیر نکاتی برای اطلاع هر مؤمن میباشد:
۱ـ همیشه با خودت تجدید نیت کن تا بندهای مخلص باشی، چنانکه خداوند فرموده است:
«وما أمروا إلا لیعبدوا الله مخلصین له الدین حنفاء». (و فرمان نیافته بودند جز اینکه خدا را بپرستند، و در حالى که به توحید گراییدهاند، دین [خود] را براى او خالص گردانند،) بینه/۵
۲ـ سعی کن مقاصد شریعت را بفهمی؛ چرا که مقاصد شریعت در راستای اصلاح و تهذیب نفس، پاک ساختن گناهان و رفع درجات و تقویت قلوب میباشند، نه برای به حرج افتادن و آزرده شدن انسان. چنانکه باریتعالی فرموده است: «وأقم الصلاه لذکری». (و به یاد من نماز برپا دار.) طه/۱۴
۳ـ در پی این باش تا معنی عبادت را بفهمی. گرچه در مسجد بودن و روزه رمضان را گرفتن خود عبادت هست، اما دامنه عبادت چیزیست فراتر از مسجد نشینی و روزه داری. چرا که «عبادت»، به انجام هر عمل صحیح که مطابق شریعت باشد، اطلاق میشود، حال در هر زمان و مکانی که باشد. و با انجام آن در پی کسب رضای الهی باش، چنانکه خدای مهربان فرموده است: «قل إن صلاتی ونُسُکِی ومَحْیَای ومَمَاتِی لله رب العالمین». (بگو: نماز و عبادت و زیستن و مردن من از آن خدا است که پروردگار جهانیان است (و این است که تنها خدا را پرستش میکنم و کارهای این جهان خود را در مسیر رضایت او میاندازم و بر بذل مال و جان در راه یزدان میکوشم و در این راه میمیرم، تا حیاتم ذخیرهی مماتم شود). انعام/۱۶۲)
۴ـ بدان که پذیرش عبادت دو اصل مهم دارد: «نیت درست» ، «موافق بودن با شریعت».
۵ـ شاید برایت جالب باشد بدانی که دین بمثابه مثلثیست که هر سه گوشه آن کامل کننده دیگری میباشد. «عقیده» که ریشه آن در ارکان ایمان میباشد، «عبادت» که برگرفته از ارکان اسلام است و «معامله» که برخاسته از احسان است.
۶ـ سعی کن قبل از انجام هر عمل، برای آن حاضر و آماده باشی چرا که آمادگی کامل، بستر حضور کامل شما را مهیا مینماید. از اسباب آماده بودن، وضو داشتن قبل از انجام هر عبادت و منتظر رسیدن زمان عبادت میباشد.
۷ـ به جایگاه نیت در اعمال پیببر، چرا که گاهی در صورت عدم استطاعت انجام کار نیک، نیت جای آن را پر میکند: «رسول خدا فرمودند: هر کس که بمیرد و جهاد نکند و یا نیت آن را در دل نداشته باشد، بر شعبهای از نفاق مرده است.»
۸ـ گرچه همه عبادتها مطلوب و خوب هستند، ولی از لحاظ طبقهبندی عبادات، سعی کن به ارزش و منزلت هر یک پیببری، مثلا عبادتی همانند جهاد و تلاش در راه اعلای دین، از آباد ساختن مساجد بهتر است، بالاخص در برههای که «مسجدالاقصی» زیر یوغ استکبار است.
۹ـ سعی کن در انجام عبادتها، ترتیب را رعایت کنی و همواره «فریضه» بر «نفل» مقدم است، و باید این قانون در تمام کارهای خیر، مدنظر باشد.
۱۰ـ همواره فردی حاضر، آماده، خاشع و آگاه باش و از غفلت و بیتوجهی بالاخص در هنگام انجام عبادت دوری کن. چرا که در مقابل ذاتی قرار گرفتهای که مشکل گشای توست و به او نیاز داری، در حالی که او به تو و عبادتت هیچ نیازی ندارد. چنانکه فرموده است: «یَا أَیُّهَا النَّاسُ أَنتُمُ الْفُقَرَاءُ إِلَى اللَّـهِ وَاللَّـهُ هُوَ الْغَنِیُّ الْحَمِیدُ».( ای مردم! شما (در هر چیزی، محتاج و) نیازمند خدائید، و خدا بینیاز (از عبادت شما است) و ستوده است.)، فاطر/۱۵
۱۱ـ در عبادتهای جمعی همانند نماز جماعت، حج ، جهاد و دعوت تلاشت بر این باشد تا با جماعت باشی و برکت حضور در آن را دریابی و بر عبادتهای فردی هم پایبند باش تا صفا و لطف آنها را کسب کنی.
۱۲ـ بر انجام عبادتهای سرّی همانند صدقه دان نهانی حریص باش، چرا که چنین عملی، شوق تو را بر انجام کارهای آشکارا همانند صدقه دادن علنی میافزاید. چنانکه خداوند فرموده است: «إن تبدوا الصدقات فنعمَّا هی وإن تخفوها وتؤتوها الفقراء فهو خیر لکم».(اگر بذل و بخششها را آشکار کنید، چه خوب، و اگر آنها را پنهان دارید و به نیازمندان بپردازید، برای شما بهتر خواهد بود.) بقره/۲۷۱
۱۳ـ مشتاق انجام کارهایی همانند نماز و روزه باش که نیاز به قوت بدنی دارد و همچنین بر انجام عبادتهای مالی مانند زکات حریص باش و از خدا بخواه انجام عبادتهایی که نیاز به بُنیهی جانی و مالی دارد همانند حج و دعوت و جهاد را بر تو آسان گرداند.
منبع: انواروب