پیامبر رمضان را چگونه سپری می‌کردند

قرآن کریم در آیه ۱۸۳ سوره بقره به روشنی واجب بودن روزه را بر امت‌های پیشین اشاره کرده و می‌فرماید:« یَا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا کُتِبَ عَلَیْکُمُ الصِّیَامُ کَمَا کُتِبَ عَلَى الَّذِینَ مِنْ قَبْلِکُمْ لَعَلَّکُمْ تَتَّقُونَ»

سیوطی در کتاب”الوسائل إلى معرفه الأوائل” روایتی را نقل کرده که گویا اولین کسی که روزه گرفته حضرت آدم( علیه السلام) و روزه‌ی او ۳ روز در هر ماه بوده است و به همین ترتیب بر هر پیام‌آوری و امتش روزه به شکلی و به میزانی واجب بوده است. در برخی روایات آمده است که پیش از وجوب روزه پیامبر( صلی الله علیه و سلم) ۳ روز از هر ماه را در بازه‌ی زمانی صبح تا عشا روزه گرفته است و اصحاب نیز با اقتدا به ایشان چنین کرده‌اند بنابراین پیامبر( صلی الله علیه و سلم) خود اولین کسی بوده که در اسلام روزه گرفته است؛ بعد در سال دوم هجری در مدینه روز چهارشنبه با نزول آیه ۱۸۳ سوره بقره روزه‌ی واجب به صورت امروزین آن در ماه شعبان بر پیام‌آور خاتم و امتش واجب می‌شود و این چیزی است که علمای امت بر آن اجماع و اتفاق نظر دارند.( ابن‌تیمیه، مجموع الفتاوى،۲/۲۰) بعد از این سال پیامبر( صلی الله علیه و سلم) تا پایان عمر پر برکتشان، نُه رمضان پی‌درپی روزه گرفته‌اند.( وفات پیامبر ماه ربیع الأول ۱۱ هجری)

حال و هوای پیامبر( صلی الله علیه و سلم) در رمضان متفاوت با سایر ماه‌های سال بوده است؛ به واسطه دانشی که از برکات و فضایل ماه رمضان داشت، بیشترین زمان خود را وقف طاعات و عبادت می‌کرد. وی آنچه از قرآن نازل شده بود را با جبرئیل( علیه السلام) مدارسه می‌کرد، پیامبر( صلی الله علیه و سلم) می‌خواند و جبرئیل( علیه السلام) گوش می‌داد. با وجود اینکه خطاها و اشتباهات وی مورد بخشش قرار گرفته بود اما بیشتر از هر کسی خداوند را بنده بود.

ایشان و در رمضان سخی‌تر از هر ماه یگری بود و صدقه، انفاق، ذکر و اعتکافش بیشتر می‌گشت. پیامبر( صلی الله علیه و سلم) سحری را به تاخیر می‌انداخت و نزدیک به اذان دست از خوردن می‌کشید و در خوردن سحری بسیار حریص بود و آن را برکت می‌دانست و در افطاری کردن نیز شتاب می‌ورزید و بلافاصله بعد از اذان و قبل از خواندن نماز مغرب روزه‌اش را با خرما یا آب باز می‌کرد و در هنگام افطار خیر دنیا و آخرت را از خداوند طلب می‌کرد.

پیامبر( صلی الله علیه و سلم) ده شب آخر رمضان را نمی‌خوابید و اهل خانه را بیدار می‌کرد و برخی شب‌ها نیز در گوشه‌ای از مسجد می‌نشست و تا صبح در مسجد اعتکاف می‌کرد تا خلوت بیشتری با پرودگارش داشته باشد؛ در آخرین رمضان عمرش بیست شب را به اعتکاف نشست. به اندازه‌ای بر شب زنده‌داری در این دهه پایانی اهتمام داشت که همسرش عایشه( رضی الله عنها الله عنها) می‌گوید: در هیچ شب و روزی از سال به این اندازه حریص بر عبادت نبود که در این شب‌ها حریص بود. نمازهای شبش را با تلاوت قرآن و سجده‌های بلند، بسیار طولانی می‌کرد.

منبع: اصلاح وب