اخلاق 
گلچینی از مکارم اخلاق پیامبر اکرم ﷺ
خانۀ هر فرد، ملک حقیقی اوست که خوش رفتاری، ادب، حسن معاشرت و اصالت او، در آن آشکار می‌شود. او در خانه و پشت دیوارها قرار دارد وهیچکس او را نمی‌بیند
اخلاق نبی کریم صلی الله علیه وسلم با خانواده:
خانۀ هر فرد، ملک حقیقی اوست که خوش رفتاری، ادب، حسن معاشرت و اصالت او، در آن آشکار می‌شود. او در خانه و پشت دیوارها قرار دارد وهیچکس او را نمی‌بیند و با همسر و سایر اعضای خانواده اش بدون هیچگونه تکلف و تعارفی بر اساس سرشت اصلی خود رفتار می‌کند. او این رویه را در حالی دارد که همه کارۀ این خانه است و تمام زیردستانش افراد ضعیفی هستند. اکنون رهبر و معلم این امت را ببینیم که با وجود جایگاه و منزلت بالایی که از آن برخوردار است، در خانه‌اش چگونه رفتار می‌کند.
ایشان در همنشینی و هم صحبتی با همسرانش شیرین سخن بود، با آنان بسیار گفت وگو می‌کرد، اخلاق ومنش آنان را می‌پذیرفت وحساسیت و روحیۀ خاص آنان را در نظر می‌گرفت و می‌فرمود: «خَيْرُكُمْ خَيْرُكُمْ لأَهْلِهِ»[سنن ترمذی (3895)]. «بهترین شما کسی است که با خانواده‌اش بهترین باشد».
ام المؤمنین عایشه رضی الله عنها می‌گوید: پیامبر گرامی صلی الله علیه وسلم درخانه انسانی همچون دیگر انسان‌ها بود. «لباس خود را می‌دوخت، کفش‌های خود را پینه می‌زد، کارهایی که یک مرد در خانه انجام می‌دهد؛ ایشان نیز انجام می‌داد». [مسند احمد (24903)]
همچنین هیچ چیزی، نبی اکرم صلی الله علیه وسلم را از عبادت بازنمی داشت؛ هرگاه ندای حي على الصلاة و حي على الفلاح را می‌شنید، به سرعت اجابت می‌کرد ودنیا را پشتسر می‌گذاشت.
اسود بن یزید می‌گوید: از عایشه رضی الله عنها پرسیدم: نبی اکرم صلی الله علیه وسلم در خانه چکار می‌کرد؟ گفت: «در خدمت خانواده‌اش بود. به محض اینکه صدای اذان را می‌شنید، بیرون می‌رفت». [صحیح بخاری (6039)]
ایشان نمونۀ تواضع و فروتنی بود؛ تکبر نمی‌کرد، به دیگران دستور نمی‌داد که کارهایش را انجام دهند و در کارهای خانه مشارکت می‌نمود و کمک خوبی برای خانواده‌اش بود. مشاهده می‌کنیم که همه این کارها را برگزیده فرزندان آدم انجام می‌دهد.
بلی! در خانه‌ای که نور این دین از آنجا نورافشانی می‌کند، حتی آن مقدار خوراکی هم وجود ندارد که رسول گرامی صلی الله علیه وسلم را سیر کند.
نعمان بن بشیر رضی الله عنه که درباره نبی اکرم صلی الله علیه وسلم سخن می‌گفت، فرمود: «پیامبر شما را در حالی دیدم که خرمای خشکی هم نمی‌یافت که شکمش را سیر کند». [صحیح مسلم (2977)]
عایشه صدیقه رضی الله عنها می‌گوید: «ما اهل بیت محمد (صلی الله علیه وسلم) یک ماه آتش روشن نمی‌کردیم؛ غذای ما، آب و خرما بود». [صحیح بخاری (2567)]
آری؛ سادگی و رعایت قناعت و زهد و بی‌رغبتی به دنیا، یکی از اصول حاکم بر زندگی پیامبر گرامی صلی الله علیه وسلم بوده است. رسول اکرم صلی الله علیه وسلم اگرچه خود می‌توانست با استفاده از نعمت‌های پروردگار زندگی بهتری را برای خویش و همسران خویش فراهم سازند، اما از آنجا که دلبستگی به زخارف دنیوی نداشت، دیگران را بر خود مقدم می‌دانست و خود به اندکی از مال دنیا اکتفاء می‌کرد. بنابراین، زندگانی رسول گرامی صلی الله علیه وسلم به شکلی بود که در سطح پایین‌تر از طبقه متوسط جامعه آن روز قرار داشت.
و زمانی که عمر فاروق رضی الله عنه حالت زندگی آنجناب را دید، نتوانست مانع جاری شدن اشک‌هایش شود. پیامبر گرامی صلی الله علیه وسلم از او پرسید: عمر! چرا گریه می‌کنی؟ فرمود: چرا گریه نکنم در حالی که قیصر و کسری از نعمت‌های دنیا بهره می‌گیرند و لذت می‌برند، و رسول الله صلی الله علیه وسلم فقط آنچه را که می‌بینم در اختیار دارند؟ پیامبر اکرم صلی الله علیه وسلم فرمودند: ای عمر! آیا دوست نداری که آن بهره کسری و قیصر از نعمت‌های دنیا باشد، و آخرت فقط از آنِ ما باشد. [متفق علیه].
آری، سخنان، افعال و احوال زندگی رسول گرامی اسلام صلی الله علیه وسلم، تا روز قیامت براي امت اسلامی و برای سایر امتها بلکه برای همه بشریت الگويي نيكو و شايسته است.
{لَقَدْ كَانَ لَكُمْ فِي رَسُولِ اللَّهِ أُسْوَةٌ حَسَنَةٌ لِمَنْ كَانَ يَرْجُو اللَّهَ وَالْيَوْمَ الْآخِرَ وَذَكَرَ اللَّهَ كَثِيرًا} الاحزاب/21
«البته برای شما در (سیرة) رسول الله سرمشق و الگویی نیکوست، برای آن کس که به الله و روز قیامت امید می‌دارد و الله را بسیار باد کند».
قریب الله مطیع
