ﺑﻬﺎﺭ, ﺩﺭﺱ ﻫﺎ و اﻧﺪﺭﺯﻫﺎ

بهار؛ درس‌ها و اندرزها
بهار جشن طبیعت و فصل طراوت و است، پیام آور زیبایی و سرزندگی است. بهار با سبز شدن دشت ها و دمن‌ها و کوی و برزن‌ها، و بیرون جهیدن شگوفه‌ها و جوانه‌ها، برای ما درس‌ها و پیام هایی دارد:
آمد آن نوبهار توبه‌ شکن         پرنیان گشت باغ و برزن و کوی     ” رودکی“
می بایست از این دگرگونی طبیعت درس‌ها گرفته و بهره‌ها جست. بهار را فرصت و بهانه‌ای قرار دهیم برای ایجاد تغییر و دگرگونی در زندگی، تصورات، احساس ها و اعمال و اندیشه‌ها مان.
بهار رویدادی‌ست همانند سایر روی‌دادهای طبیعی و تاریخی که برای خردمندان برخوردار از گوش شنوا، دیده‌ی بینا و قلب پویا حاوی درس‌ها و عبرت‌های فراوانی است. چنان که خداوند در آیه‌ی ۶۵ نحل می‌فرماید: « وَاللَّهُ أَنْزَلَ مِنَ السَّمَاءِ مَاءً فَأَحْیَا بِهِ الْأَرْضَ بَعْدَ مَوْتِهَا إِنَّ فِی ذَلِکَ لَآیَهً لِقَوْمٍ یَسْمَعُونَ» الله متعال است که از (ابر) آسمان آب را می‌باراند و زمین را پس از مرگ آن، ( دوباره جان و) حیات می‌بخشد. بی‌گمان در این (کار باراندن و رویاندن و موات و حیات) دلیل روشنی (بر وجود مدبّر حکیم) است برای آنان که گوش شنوا دارند.
این درس ها را می توان از بهار آموخت:
• بهار نوید بخش آخرت است؛ خداوند هر سال یک بار زنده کردن طبیعت پس از مرگ زمستانی را به ما نشان می‌دهد، تا تصور زندگی بعد از مرگ برای‌مان آسان گردد. خدایی که قادر باشد هر سال یک بار زمین و روییدنی‌های آن را بمیراند، سپس زنده گرداند، توانایی آن را هم دارد که تنها برای یک بار آدمی را بمیراند و در آخرت زنده گرداند.
• بهار یادآور گذشت یک‌سال از عمر آدمی‌ست و بهترین زمان برای محاسبه‌ی نفس و تجدید و تکمیل عهدهایی که با خود و خدای خود بسته‌ایم. رمز موفقیت انسان‌ها در محاسبه‌ی به هنگامِ نفس و اقدام به برطرف نمودن معایب است. کسانی که هر از چند‌گاه به محاسبه‌ی خود نمی‌پردازند، به عیب‌های خویش اطلاع نمی‌یابند و در نتیجه چون به رفع و رفو آن  نمی‌پردازند، و هم‌چنان در باتلاق معایب خویش دست و پا می‌زنند. بهار بهترین فرصت برای این مهم است. صاحبان اندیشه‌ی سالم به حساب خود می‌رسند، قبل از اینکه به حساب‌شان رسیدگی شود و نابخردانِ غافل از احوال خویش، محاسبه‌ی نفس را جفا به خود تلقی می‌نمایند
• بهار فرصت تلاش و سازندگی است، باید همه مان ازین فرصت استفاده کرده و به کار و تلاش خستگی ناپذیر برای آبادانی مادی و معنوی کشور خویش همت گماریم.
• بهار فرصت تجدید قوا و نیرو است، چه زیباست که درین برهه و درین بهار سال جدید، توانایی های خویش را تجدید نموده و همه قدرت و نیروی خویش را در خدمت مردم و سرزمین خویش قرار دهیم.
• بهار با  آب و هوای خوب و خوش  دائم در پسِ زمستان سرد و سوزان می‌آید، هم‌سان‌که روزِ روشن در پسِ شب سیاه. «وَاخْتِلَافِ اللَّیْلِ وَالنَّهَارِ وَمَا أَنْزَلَ اللَّهُ مِنَ السَّمَاءِ مِنْ رِزْقٍ فَأَحْیَا بِهِ الْأَرْضَ بَعْدَ مَوْتِهَا وَتَصْرِیفِ الرِّیَاحِ آیَاتٌ لِقَوْمٍ یَعْقِلُونَ» (جاثیه: ۵) یعنی، همچنین در دگرگونی شب و روز و در چیزهایی، (همچون باران و نور و اشعّه‌های گوناگون) که خدا از آسمان فرو می‌فرستد و (سبب) رزق و روزی هستند و خدا به‌وسیله‌ی آن‌ها زمین را بعد از مرگش حیات می‌بخشد و نیز در وزش باد‌ها (و بالطبع دگرگونی هوا) نشانه‌های بزرگی است برای آنان که به تعقّل می‌پردازند.
• ‏این آمد و شد پی در پی، حامل پیام امید است و به انسان می‌آموزد که فضای سرد و تاریک موجود همیشه ماندگار نیست و اگر تاب مقاومت در برابر آن وجود داشته باشد، رو به زوال است و خورشید گرم و تابان در پس این سوز و تاریکی، هر آن پرده از رخسار می‌زداید. سختی‌های امروز را به امید دست‌یابی به خوشی‌های آینده باید تحمل نمود. نباید از زمستان انتظار هوای گرم داشت و از شب، فضای روشن؛ بلکه باید با سرما و سیاهی آن دو ساخت و برای‌شان چاره‌اندیشی کرد.
• بهار فصل باز شدن دروازه های مکاتب در کشور است، بیاییم با الگو پذیری از بهار، با نشاط و طراوت به سوی تعلیم و تربیت بشتابیم و همه‌ی مسوولان معارف، معلمان گرامی و دانش آموزان ارجمند با تعهد در پیشگاه الله متعال و خدمت به وطن به سوی مکاتب گام بردارند؛ چون معارف فعال، کارا، متخصص و متعهد، ضامن سعادت و شکوفایی آینده ملت است، همه با هم به سوی معارف آینده ساز و شکوهمند!
• بهار، شادابی، طراوت، سرزنده بودن و تنوع پذیری را به ارمغان می‌آورد. بهار هر سال، سه ماه بیشتر نیست؛ اما می‌شود دوازده ماه سال را بهاری بود. بهار می‌تواند ایست‌گاه خوبی برای تقویت روحیه‌ی نشاط و شادی و دگرپذیری و پایان دادن به جمود و در لاک خود ماندن و افسردگی و اندوه باشد. انسان در بهار بیش از هر فصل دیگری میل به بهره بردن از طبیعت و زیبایی‌های موجود در عالم هستی  دارد، بیش از هر زمان دیگر به سیر و سفر می‌پردازد و برای آسایش تن و آرامش روان برنامه‌ها دارد. او می‌تواند برای همه‌ی سال انرژی و روحیه کسب کند و در فصل‌های دیگر سال نیز بهاری رفتار کند و بدین صورت بهار می‌تواند منشأ تغییر و تحول روانی و رفتاری در آدمی باشد.
• بهار فصل آشتی است، طبیعت را با همه‌ی تنوع آن زیبا می سازد، و خار و گُل را آشتی می دهد، ما درین برهه از تاریخ چقدر نیازمند آشتی هستیم، تا به نقاط اتفاقی تمرکز نموده و امور اختلافی را با گفتگوی مسالمت آمیز حل و فصل نماییم؛ پس بیاییم از هم‌پذیری بهار، روحیه دیگر پذیری را بیاموزیم و همه مان با تنوع زبانی و قومی در کنار هم، آینده‌ی خویش را شکوفا ساخته و با عزت و سربلند به زندگی سعادتمندانه خویش ادامه بدهیم.

ﻧﻮﺷﺘﻪ : ﻋﺒﺪاﻟﺨﺎﻟﻖ اﺣﺴﺎﻥ