باز هم به سراغ علم نجوم مي‌رويم:
قرآن كريم در بارة آغاز و پايان دنياي مادي، تئوري معين و روشني را مطرح ميكند؛ تئوريي كه در واقع انسان عصر حاضر تا يك قرن قبل، از آن كم‌ترين شناختي هم نداشته است، اما انسان قديم كه حتي نمي‌توان گفت: راه‌يافتن اين تئوري يا بخش‌هايي از آن به ساحة تعقل آن، ممكن و متصوّر بوده است!
آري؛ علم جديد آمده است تا بر اين جنبه از اعجاز قرآن كريم نيز گواه باشد.
قرآن در آية مباركة 30 سورة انبيا در بارة آغاز آفرينش دنيا مي‌گويد:
]أَوَلَمْ يَرَ الَّذِينَ كَفَرُوا أَنَّ السَّمَاوَاتِ وَالأرْضَ كَانَتَا رَتْقًا فَفَتَقْنَاهُمَا[
«آيا كافران نديدهاند كه آسمانها و زمين بسته بودند و ما آنها را بشكافتيم و توسعه داديم»
همچنان در آية مباركة 104 از همين سوره، در ارتباط با پايان‌يافتن كار دنياي مادي مي‌گويد:
]يَوْمَ نَطْوِي السَّمَاءَ كَطَيِّ السِّجِلِّ لِلْكُتُبِ كَمَا بَدَأْنَا أَوَّلَ خَلْقٍ نُعِيدُهُ[
«روزي كه آسمانها را مانند طومار درهم پيچيم و به حال اول آفرينش آن بازگردانيم»
بنا بر تفسيري كه اين آيات ارائه ميدارند، جهان هستي در آغاز كار بسيار به هم فشرده و متراكم بوده و پس از آن مرحلة اوليه، عملية توسعه و امتداد آن در فضا آغاز شده است. ليكن به رغم اين توسعه و تمدّد، جمع‌كردن و درهم فشردن دو بارة آن در يك محدودة كوچك مكاني ممكن است و نه تنها كه ممكن است بلكه حتمي و قطعي نيز ميباشد.
اكنون بايد ديد كه علم جديد در بارة اين قانون مطرح شده در قرآن، يعني تئوري آغاز و پايان آفرينش مادي، چه مي‌گويد؟
با ملاحظة نظريات جديد علمي در اين باره، درمي‌يابيم كه آخرين رهبافتهاي علم جديد بر عين نظريّة قرآني تكيه مي‌نمايد.
دانشمندان علوم طبيعي در روند بررسیها و مشاهدات خود پيرامون پديده‌هاي هستي، به اين نتيجه رسيده‌اند كه ماده در آغاز امر، جامد و ساكن بوده است. همچنين در آغاز امر، ماده شكل گاز مشتعل بسيار درهم فشرده و متراكمي را داشته و دست كم پنج بليون سال قبل، بر اثر انفجار بسيار شديدي كه در آن رونما گرديده، به توسعه و امتداد در پيرامون خويش آغاز نموده است. بناءً تمدّد ماده يك امر حتمي بوده و بر اساس اين قانون طبيعت كه مي‌گويد: نيروي جاذبه در اجزاي اين ماده به سبب دورشدن آن اجزا از يكديگر، تدريجاً كم مي‌شود و هم از اين روي، مسافت ميان آنها نيز به نحو قابل ملاحظه‌يي زيادتر گرديده و اين مسافت توسعه مي‌يابد، تمدّد و گسترش هستي همچنان ادامه دارد.
دانشمندان علوم نجومي اضافه مي‌كنند:
دائرة ماده در آغاز امر، حدود (1000) ميليون سال نوري وسعت داشته است كه اين دائره هم اكنون نسبت به دائرة اولية آن، بيش از ده برابر توسعه يافته و عملية توسعه و امتداد آن بي هيچ توقفي همچنان ادامه دارد.
پروفسور «آيدنگتون» در اين باره مي‌گويد:
«كهكشانها و ستارگان را در عملية توسعة مستمر آنها مي‌توان به نقاشیهاي گل و بوته‌يي تشبيه كرد كه اين نقشها بر روي بالوني از پلاستيك به تصوير كشيده شده باشند و اين بالون پيوسته به وسيلة دستگاه پمپ بادي، پمپاژ شود. به اين ترتيب است كه كرات فضايي با حركات ديناميكي و جوهري خويش، پيوسته از يكديگر دور مي‌شوند، كه اين عمليه در حقيقت روند «توسعة هستي» را تمثيل مي‌نمايد».
شايان ذكر است كه در ارتباط با اصل توسعة كائنات نيز قرآن كريم در سورة «ذاريات» بيان اعجازي روشني دارد كه اين مبحث نيز تحت عنوان مستقلي در اين كتاب مورد بررسي قرار گرفته است.
اين يك بُعد از ابعاد تئوري قرآني آغاز آفرينش است كه علم جديد با همة قوت پشت سر آن ايستاده است.
مادة اصلي آفرينش
در بُعد ديگر اين تئوري ملاحظه ميكنيم كه قرآن كريم، عنصر اصلي تشكيل‌دهندة ماده را كه اساس و قوام آفرينش هستي گرديده و سپس به عملية «توسعه» پيوسته است، عنصر «دخان» مي‌داند. از نظر قرآن، دخان يا دود و گاز متراكم، عنصر تشكيل‌دهندة هستة مادة ابتدايي است.
قرآن در آية 11 سورة مباركة فصلت مي‌گويد:
]ثُمَّ اسْتَوَى إِلَى السَّمَاءِ وَهِيَ دُخَانٌ فَقَالَ لَهَا وَلِلأرْضِ اِئْتِيَا طَوْعًا أَوْ كَرْهًا قَالَتَا أَتَيْنَا طَائِعِينَ[
«و آنگاه به خلقت آسمانها توجّه كامل نمود و در حالي كه آسمانها دودي بيش نبود، پس به امر تكويني خويش فرمود كه اي آسمان و زمين همه به سوي خدا در اطاعت فرمان حق به شوق و رغبت يا به جبر و كراهت بشتابيد، آنها عرضه داشتند، با كمال ميل به سوي تو مي‌شتابيم»
اكنون ببينيم كه نظر علم جديد در اين باره چيست؟
دقيق‌ترين نظريّه‌يي كه علم جديد در رابطه با عنصر اصلي تشكيل‌دهندة مادة ابتدايي آفرينش به آن دست يافته است، اثبات كنندة اين حقيقت است كه كائنات در اصل، متشكل از عنصر «سديم» متراكم در فضا بوده است كه اين ماده بعداً به اجزا و بخش‌هاي ديگري تقسيم گرديده و خورشيد، ستارگان و زمين با حجم و كمّيتهاي جداگانة خود از اين اجزا شكل گرفته اند.
علم جديد از آغاز دست‌يابي به اين نظريّه در تلاش آن بود تا ماهيت واقعي عنصر سديم را بشناسد و در اين راستا تعاريف چندي براي اين عنصر ارائه گرديد. بعضي از آراي اوليه در تعريف آن گفتند: سديم، گاز مشتعلي است كه در درجة حرارت بالايي قرار دارد ولي اين ارتفاع حرارت در آن، به حدي نمي‌رسد كه ماده را به نيرو و انرژي تبديل كند. به عبارتي ديگر، مي‌توان گفت كه اين گاز در مرحلة ماقبل اشتعال خود قرار دارد. اين بررسیها همچنان ادامه يافت و با پيشرفت‌هاي بعدي ثابت گرديد كه سديم در واقع عبارت از مواد سختي است كه در حالت گسست كامل قرار گرفته باشند. باز هم اين نظريات راه خود را به جلو گشود و گشود تا آنكه اخيراً دانشمندان به طور قطع به حقيقت علمي سديم دست يافته و به اتفاق آراء گفتند: سديم گاز معلقي است كه در آن مواد صلب و سختي وجود دارد.
بنابراين تنها لفظي كه از نظر علمي اطلاق آن بر اين ماده ممكن است، همانا تعبير «دخان» ميباشد كه محتوي گاز و مادة سخت مذكور است. بناءًاين كشف علمي، گواه ديگري بر اعجاز علمي قرآن كريم ميباشد.
================================
تجلی قرآن در عصر علم
نوشته: عبدالرؤوف مخلص هروي
منبع: islahnet.com
