سی وصیت که با آن زوجه ات را خوشبخت می کنی
ترجمه: منیر
خوشبختی زناشوئی شبیه شانه ی عسلی است که دو زنبور آن را میسازند و هر چه بیشتر در آن تلاش شود شیرینی عسل آن بیشتر میشود، بیشتر مردم میپرسند که چگونه خوشبختی را در خانه یشان به وجود آورند و برای چه در به دست آوردن آرامش و استقرار خانوادگی شکست میخورند .
شکی نیست که خوشبختی زناشویی بر عهدهی زوجین است پس چاره ای جز وجود محبت بین زوجین نیست، و هدف از محبت احساسات شتاب زده و زودگذری نیست که گاهی شعلهور میشوند و گاهی خاموش، بلکه مقصود آن توافق روحی و احساس عاطفی اصیلی بین زوجین است.
و خانهی خوشبخت فقط بر محبت نمیایستد بلکه به ناچار باید آن را روحیهی از خودگذشتگی و بردباری فرا گیرد و بردباری و تسامح صورت نمیگیرد مگر با حسن ظن نسبت به همدیگر و اعتماد بین طرفین. و تعاون عامل اساسی در آماده کردن خانهی خوشبخت است و بدون آن ارزش محبت و تسامح ضعیف میگردد. تعاون و همکاری میتواند ادبی یا مادی باشد. اولی در حسن استعداد زوجین در حل مشکلاتی که برای خانواده پیش میآیند، تجسم مییابد، بیشتر مشقتها از عدم توانایی یکی از زوجین در رنجهای دیگری و یا عدم در نظر گرفتن و پرداخت حقوق شریکش، نشات میگیرد.
ما بدون یاد کردن از عفتی که با بزرگواری و فروتنی همراه است و محور زندگی با ارزش میباشد و اصل خیر در روابط انسانهاست ، نمیتوانیم عوامل اصلی در آمادهسازی خانهی خوشبخت را بر شماریم.
یکی از علماء جامعهشناسی نوشته و میگوید : ” تجربه برای من روشن کرده است برترین شعار ممکن که زوجها برای رهایی از سختیها ممکن است آن را برگیرند این است که هیچ آتشی یافت نمیشود که اطفاء آن در آغاز شعلهور شدنش با فنجان آبی مشکل باشد ….. چرا که اکثر اختلافات زناشوئی که منجر به طلاق میشوند به چیزهای بیارزشی بر میگردند که به تدریج توسعه مییابند تا جایی که اصلاح آنها مشکل میشود ” .
و مسولیت ایجاد خانهی خوشبخت بر والدین نیز قرار میگیرد و چه بسیار زبان سوزان و طعنه زننده و یا سرشت تندی که سریع به جنگ و دشمنی میشتابد و باعث ازبین رفتن این خانه میشود و چه بسیار حب تسلط و سلطهگری و یا عدم اخلاص از طرف یکی از والدین و امور به ظاهر کوچک و در معنی جهت بنای این منزل، بزرگ ، که باعث انهدام سعادت خانوادگی میشوند.
و در اینجا بعضی از آن وصایا که میتواند در خوشبختی زوجهات سهمی را ایجاد کند:
۱ – به زوجهات اهانت نکن، چون هر اهانتی که به سویش کنی در دل و ذهنش باقی خواهد ماند .
و خطرناکترین اهانتهایی که همسرت نمیتواند آنها را از ته دل بر تو ببخشاید ، هر چند به صورت زبانی بخشیده باشد ، این است که او را بزنی و یا فحش و ناسزا بگویی و یا پدر و مادرش را لعنت کنی و یا آبروی آنها را مورد اتهام قرار دهی.
۲ – رفتارت را با زوجهات خوب کن تا او نیز با تو به نیکی رفتار کند.
به او بفهمان (این احساس را ایجاد کن) که وی را بر خودت برتری میدهی و در خوشبخت کردنش بسیار طمع داری و محافظ سلامتیش هستی و مثلاً اگر مریض شود، هر آنچه که در توانت داری، فدایش میکنی .
۳- به یاد داشته باش که همسرت دوست دارد که با او بنشینی و از هرچه که در ذهنت خطور میکند از کارها حرف بزنی به خانه ات با حالت ترشرویی و عبوس بودن و بی صدا و گنگ بر نگرد که همه ی اینها در او ناراحتی و بی اعتمادی را بر میانگیزد.
۴ – اهتمامات و کارهای شخصی که مربوط به فرهنگ و تخصصت هستند بر همسرت فرض نکن مثلاً اگر در رشته ی افلاک و ستاره شناسی استاد هستی از او انتظار نداشته باش که همچون تو به ستاره ها و آسمانها توجه کند.
۵ – در زندگیت راست باش تا او نیز چنان باشد .
در روایت آمده « بخشش کنید تا زنانتان نیز بخشش کنند » (رواه طبرانی ) و هشدار از آنکه نگاهت را به چیزی بیندازی که برای تو حلال نیست چه آن چیز در راه باشد یا در مقابل صفحه ی تلویزیون و چقدر یدند مشکلاتی که ماهواره ها برای زندگی زناشویی میآورند.
۶ – بسیار بر حذر باش از اینکه غیرت زنت را تحریک کنی . بدین وسیله که هر چند باری به او یاد آور شوی که قصد و میل ازدواج با دیگری داری و یا تعجب و(شیفتگی ) خودت را نسبت به یکی از زنان نشان دهی ، که اینها در صمیم قلبش نفوذ میکنند و دوستی و محبتش به موجی از گرفتگی و شک و گمانها تبدیل میشود و بیشتر آن احساسات با بیماریهای مختلف بدنی پدیدار میگردد.از سردرد گرفته تا دردهایی در اینجا و آنجا که در آن زمان شوهر ،همسرش را برگرفته ، از دکتری به دکتری است.
۷ – زوجه ات را به یاد اشتباهاتی که از او در مکانهای خاص سر زده ، نینداز و او را با آن اشتباهات و عیبها بخصوص در مقابل دیگران خوار نکن.
۸ – راه و روشت را هرچند گاهی درست کن ، مطلوب نیست که فقط همسرت را وادار کنی تا سلوکش را اصلاح کند وتو بر عقیده ات پافشاری میکنی و به آن ادامه میدهی و با این کار به چیزی نزدیک میشوی که خشم همسرت را بر میانگیزد هر چند به شوخی باشد .
۹ – از صفات نیکوی همسرت برگیر پس چه بسیار مردانی که با دیدن تمسک همسرشان به ارزشهای دینی و اخلاقی و دیدن اعمال باارزشی که از زنانشان سر میزند ، آنها نیز به دینشان پایبند شده اند.
۱۰ – ملزم به آرامش باش و خشمگین نشو چون خشم اساس کینه توزی و بغض است و اگر در قبال همسرت دچار اشتباهی شدی از او عذر خواهی کن ( در غیر این صورت ) شب را نخواهی آسود چون هم خودت خشمگین هستی و او نیز ناراحت و گریان . به خاطر داشته باش که آنچه از او خشمگین میشوی در بیشتر وقتها امر بی ارزشی است که شایسته نیست به خاطر آن صفای زندگی زناشویی را کدر سازید و نیازی به آن همه جوش و خروش نیست . از شیطان رانده شده به خدا پناه ببر و جوش و خروشت را آرام کن و بدان که روابط و محبتی که بین تو و همسرت وجود دارد بسیار با ارزش تر از آن است که با لحظه ای خشم زودگذر و یا جوش و خروش و واکنشی ناگهانی و بی ارزش ، آنها را ناپاک و کدر سازی.
۱۱- اجازه بده که همسرت بر خودش تکیه کند و او را پیرویی که حتماً در چارچوب وضع شده ی تو بگردد و یا خدمتکاری که فقط مجری دستورات تو باشد ، قرار نده بلکه او را یر آنچه که با آن احساس وجود میکند و به تفکر و آرامشش میانجامد تشویق کن در تمامی کارهایت از او طلب مشورت کن و به آنچه که بهتر است با او صحبت کن هرگاه دانستی که تصمیمش بهتر است آنرا برگیر و او را نیز از آن با خبر کن و اگر با نظرش مخالفت کردی پس او را با مهربانی و مهارت به رای خودت برگردان .
۱۲ – هرگاه همسرت اقدام به عملی کرد که شایسته ی تعریف و تمجید است ، او را ثنا و تعریف کن که رسول خدا صلی الله علیه و سلم فرموده اند هر کس از مردم قدر دانی نکند از خداوند هم تشکر و قدر دانی نمیکند»(رواه الترمذی )
۱۳- از جریحه دار کردن و توبیخ خودداری کن و او را با دیگر زنان قوم و خویشت که (رفتار و سلوک آنها ) تو را به تعجب میاندازد مقایسه نکن که از او بخواهی ،آنها را نمونه ی ایده آل بر گیرد و در پی آنها حرکت کند و یا پا به پای آنها نفس بکشد (تمام رفتارش را مانند آنها کند).
۱۴- سعی کن به امکاناتی که باعث تشویق او بر پافشاری و مداومت و تحصیل معارف میشوند ، احترام گذاری ، پس (مثلاً) اگر خواست که در یکی از رشتههای معارف گواهی نامه ای به دست آورد آن را برایش میسر بگردان، همین که آن امر میسر گردد دیگر با مبادئ دین مخالفت نخواهد کرد و این ، او را از واجبات زندگی زناشوئی و خانوادگی بازنداشته و به خود مشغول نمیکند. و با موفقیتی که همسرت در کاری که به آن پرداخته و کسب نموده، همساز و موافق باش .
۱۵-با تمام وجود به همسرت گوش بده که این باعث رهایی یافتن او از غمها و مصیبتهایی که بر او قرار دارند و باعث پرهیز از تحریکات و انکارها میشود برخی از زنان وجود دارند که نمیتواند سخنشان را نگه دارند و به بدگویی و اهل و قومت میپردازند که در این زمان بر تو است که سخن را به حکمت و پند نیکو مرتبط کنی .
۱۶-این احساس را در همسرت ایجاد کن که از هر خطری در امان است و تو لحظه ای در این امر کوتاهی نمیکنی و یا ذره ای از او جدا نمیشوی .
۱۷-در همسرت این احساس را بوجود بیاور که تو ضامن نگهبانی او از جهت اقتصادی و مالی هستی هرچند که او از نظر مادی در وضع خوبی باشد و اینکه تو هیچ طمعی نسبت به مالی که از پدرش به ارث برده نداری و شرع و دین برای تو هیچ راهی جهت استیلا یافتن بر اموال او را قرار نداده و با این دلیل که او مال دار است به وی بخل نورز پس هر چند بی نیاز باشد نیاز روحی روانی دارد با این احساس که تو جانشین حقیقی پدرش هستی.
۱۸- از روابط اجتماعی غیر مجاز بر حذر باش. چه بسیار از خانههای زناشوئی که خراب میشوند و منشاء آن همان روابط است.
۱۹- حب همسرت را با حب والدین و اهلت همراه کن. به گونه ای که حب یک طرف بر طرف دیگر سرکشی نکند و عشق به یک گروه بر دیگری سیطره نیابد . . پس به هر صاحب حقی حقش را به نیکی و با عدل، بده.
۲۰- با همسرت همانگونه باش که دوست داری همسرت در میدانهای زندگی آن گونه با تو باشد پس او آنچه را که تو دوست داری از وی سر زند ، او نیز از تو دوست دارد . ابن عباس رضی الله عنهما میگوید : همانا من چیزی را میخواهم زیور و زینت زن قرار دهم که دوست دارم او نسبت برای من زینت قرار دهد .
۲۱- به او عدل فراوان و بهره ی سهل الوصولی از نعمتهای خارج منزل عطا کن تا از انواع تحولات بهره برد به خصوص قبل از آنکه صاحب فرزندانی شود و خود را به آنها سرگرم کند.
از ته دل و با تمام وجود او را در اموری مشارکت بده که خودت میخواهی او تو را در آنها مشارکت دهد. و به دیدار اهلش بپرداز و ارتباط عاطفیت را با آنها و احترام گذاشتن در قبال اهلش را حفاظت کن .
۲۲- مگذار که با پرداختن بیش از حد به شغلت، او نسبت به آن رشک ورزد و نگذار که کار، تمام وقت تو را بگیرد به خصوص در تعطیلات هفتگی (بیشتر به همسرت بپرداز) او را بر خودت حرام نکن چه میخواهد داخل منزل باشد یا خارج آن ، تا احساس ملال و خستگی و بیحالی نکند.
۲۳- هرگاه از خانه خارج شدی با لبخند و طلب دعاء با او وداع کن و هرگاه داخل شدی او را غافلگیر نکن تا آمادهی ملاقات با تو باشد و گر نه ممکن است در وضعی باشد که تو دوست نداری او را در آن وضعیت ببینی به خصوص هنگامی که از مسافرت بر میگردی.
به زندگی با یک عینک نگاه کنید. رسول خدا صلی الله علیه و سلم از برای زنان چنین وصیت کرده است: « با همسرانت همراهی و رفاقت کن» و همچنین میفرماید : « زنان برای مردان همچون شقایق هستند» (احمد در مسندش آن را روایت کرده است ) و باز میفرماید : «برای زنان طلب خیر کنید».
۲۴- سعی کن که همسرت را در بعضی امور خانگی کمک کنی و بیان شده که از معاشرتهای نیکوی رسول خدا صلی الله علیه و سلم، مشارکت ایشان با همسرانش در یاری رساندن آنها جهت انجام واجبات خانگی آنها بوده است. حضرت عائشه رضی الله عنها میگوید: پیامبر صلی الله علیه و سلم در محنت (یعنی خدمت) به اهلش بود و هرگاه وقت نماز میرسید برای نماز خارج میشد.
۲۵- سعی کن از کاستیهای همسرت چشم پوشی کن و برای پوشاندن این نقصها ، نیکیها و بزرگواریهایش را به یاد آور به خاطر این گفته ی رسول حدا صلی الله علیه و سلم که مسلم آن را روایت میکند: « مرد مومن از زن مومن ، اگر در او خلق و خویی را زشت دانست ، ناراحت نمیشود چون (خلق نیکوی ) دیگری (که در آن زن وجود دارد ) او را راضی کرده است » .
۲۶- زوج باید با زوجهی خود مهربانی و مزاح کند و در آن مورد از رسول خدا صلی الله علیه و سلم متابعت کند « پس تو با همسرت و او با تو ، (با همدیگر) شوخی و مزاح نمیکنید؟» و حتی از عمر بن خطاب رضی الله عنه که در حکمش بسیار محکم و خشن است روایت شده که میگوید : « شایسته است که مرد در بین اهلش مانند کودکی باشد ( از جهت انس و سادگی ) هر چند در میان مردم همچون مرد بوده است .
۲۷- با بلند همتی و بلند نظری به نقد همسرت گوش فرا ده . همسران پیامبر صلی الله علیه و سلم از نظر ورایش بر میگشتند (با نظرش مخالفت میکردند ) و او صلی الله علیه و سلم از آنها ناراحت و خشمگین نمیشد.
۲۸- به همسر و فرزندانت نیکی کن که رسول خدا صلی الله علیه و سلم فرموده اند : « بهترین شما ، بهترین آنها برای اهلش است » پس اگر به آنها نیکی کردی به تو نیکی میکنند و زندگی مشقت بار و فرومایه را به خوشبختی و زندگی گوارا تبدیل میکنند .
۲۹- بر همسرت و خودت و فرزندانت بخل نورز ، و به روش درست انفاق کن که انفاق تو بر اهلت صدقه است . رسول صلی الله علیه و سلم میفرماید : « بهترین دینارها دیناری است که بر اهلت انفاق میکنی ».
۳۰- برای خودت و همسرت دعا کن، زیرا دعای بنده برای مسلمان دیگر در پنهانی مستجاب است، همانطور که در حدیث صحیح وارد شده است، بنابران برای بهبودی زندگی زناشوییات برای خودت و همسرت در پنهانی دعا کن.
منبع: سایت نوار اسلام